Drög að borgarstefnu eru nú aðgengileg í samráðsgátt stjórnvalda og hægt verður að senda inn athugasemdir til 22. mars næstkomandi. Í kjölfarið verður unnin þingsályktunartillaga um borgarstefnu sem stefnt er á að lögð verði fram á Alþingi í haust.

Með borgarstefnu er markmiðið að styðja við þróun borgarsvæða sem drifkraft velsældar, fjölbreyttari búsetukosta og aukinnar samkeppnishæfni landsins. Tillagan gerir ráð fyrir að tvö borgarsvæði verði skilgreind á Íslandi. Í því felst annars vegar að styrkja höfuðborgarhlutverk Reykjavíkur, höfuðborgarsvæðið og áhrifasvæði þess. Hins vegar að festa Akureyri í sessi sem svæðisborg og skilgreina og efla hlutverk hennar og áhrifasvæði.

„Þetta eru tímamót í byggðastefnu á Íslandi. Borgarstefna markar framtíðarsýn um það hvernig við ætlum að nýta drifkraft borgarsvæðanna til að skapa aukin tækifæri um allt land, fyrir búsetu, atvinnu og aðgengi að þjónustu. Þannig getum við aukið samkeppnishæfni landsins og velsæld fólksins í landinu,“ segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra. „Með borgarstefnu eru skilgreind tvö borgarsvæði og markmiðið með því er að byggja upp og efla annað borgarsvæði á Íslandi, til viðbótar við höfuðborgarsvæðið, og um leið færa þau gæði sem verða til í borgum nær sem flestum íbúum.

Styðji við aukna samkeppnishæfni landsins

Drög að borgarstefnu eru unnin af starfshópi sem innviðarráðherra skipaði í samræmi við markmið byggðaáætlunar sem Alþingi samþykkti árið 2022. Við vinnu starfshópsins voru höfð til grundvallar viðmið OECD mótun og inntak borgarstefnu, skýrsla um svæðisbundið hlutverk Akureyrar og vinna starfshóps um mótun höfuðborgarstefnu.

„Með drögum að borgarstefnu er lagður grunnur að umræðu um núverandi stöðu og framtíðarsýn fyrir borgarsvæðin. Þá eru sett fram lykilviðfangsefni sem þarf að sinna til að borgarsvæðin geti þróast með þeim hætti að þau styðji við vaxandi velsæld, fjölbreyttari búsetukosti og aukna samkeppnishæfni landsins,“ segir Ingvar Sverrisson formaður starfshópsins. „Í okkar vinnu höfum við átt samráð við hagaðila og sérfræðinga á báðum svæðum. Það er ekki síður mikilvægt að fá fram skoðanir og álit almennings og annarra hagaðila og því hvetjum við fólk til að kynna sér drögin og senda umsögn sína inn í samráðsgáttina.“

Borgarstefna í samræmi við markmið byggðaáætlunar

Vinna við borgarstefnu byggir á áherslu í byggðaáætlunar 2022-2036 um að styrkleikar einstakra svæða verði greindir, unnið verði með þá og gætt að samspili þéttbýlis og dreifbýlis í þeim tilgangi að byggja upp fjölbreytt sjálfbær byggðarlög. Þessi áhersla felur m.a. í sér að móta stefnu þar sem hlutverk Reykjavíkur og höfuðborgarsvæðisins annars vegar og Akureyrarsvæðisins hins vegar, í byggðaþróun í landinu, verði skilgreind. Aðgerð C.4 Borgarstefna í aðgerðaáætlun byggist á þessari áherslu en skilgreint markmið hennar er að þessi tvö stærstu þéttbýlissvæði landsins verði efld og samkeppnishæfni þeirra og hlutverk í byggðaþróun landsins styrkt.

Í lok árs 2022 var skipaður starfshópur um mótun borgarstefnu á grundvelli aðgerðarinnar og hefur hópurinn unnið drög að borgarstefnu. Í starfshópnum eru Ingvar Sverrisson, framkvæmdastjóri Aton.JL, sem er formaður hópsins, Dagur B. Eggertsson, formaður borgarráðs í Reykjavík, Hildur Björnsdóttir, borgarfulltrúi í Reykjavík, Gunnar Már Gunnarsson, bæjarfulltrúi á Akureyri, Ásthildur Sturludóttir, bæjarstjóri á Akureyri, Albertína Friðbjörg Elíasdóttir, framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga og atvinnuþróunar á Norðurlandi eystra og Páll Björgvin Guðmundsson, framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Með hópnum starfa Ásdís Sigurbergsdóttir, ráðgjafi hjá Aton.JL, Jóhanna Sigurjónsdóttir, sérfræðingur í innviðaráðuneytinu og Reinhard Reynisson, sérfræðingur hjá Byggðastofnun.